ÇADIRLAR VE KAMP KURMA

         İnsanları , dış etkenlerden korumak, günlük yaşantılarını asgari seviyede devam ettirecekleri aktiviteleri sürdürmek maksadıyla yapılan ve örtü özelliği taşıyan barınaklara ÇADIR denir.

 

ÇADIR ÇEŞİTLERİ

 

Çadırlar genel olarak iskeletsiz ve İskeletli olmak üzere ayrılırlar.

 

İskeletsiz Çadırlar: Hava ve su geçirmeyen iki katlı malzemeden imal edilmiştir. Katlar arasına hava verilerek şişirmek suretiyle kurulabilen çadırlardır. Daha çok geniş mekanlar elde etmek maksadına uygundur. Korunaklı ve sağlıklıdır. Kurulması, taşınması kolaydır. Genel maksatlar için kullanılır. Maliyeti yüksektir. 

 

İskeletli Çadırlar               :

 

Yarım İskeletli Çadırlar : Sadece orta direk ve etrafına gerilen kumaş ve ya branda malzemesinden imal edilen çadırlardır. Kurulması kolay fakat çevre şartlarından etkilenirler.  Kişisel,  aile tipi ve genel maksatlı olarak kullanılabilir. Mekanı genişletmek için kenarlara da küçük direkler ilave edilerek kurulabilen oba tipi çadırlar da mevcuttur. Ayrıca birkaç orta direk ve çok sayıda küçük direkler ilave edilerek genel maksatlar için (Yatakhane, Yemekhane, Depo, Vb.) kullanılabilen büyük çadır şeklinde de kurulabilir.

 

Tam İskeletli Çadırlar: Alüminyum veya dayanıklı ağaç malzeme kullanılarak iskelet oluşturulmuştur. İskeletin sadece dış veya İskeletin iç ve dış tarafında olmak üzere kumaş veyahut sair uygun malzeme ile kaplanır. Kişisel, aile ve genel maksatlı olarak kullanılabilir. İstenilen büyüklüklerde mekan yaratılabilir. İskeletin iç ve dış tarafları kaplı olanlar son derece kullanışlı ve sağlıklıdır. Kurulması uzun zamanda olması dez avantajıdır.

 

Tüm çadır tipleri  her türlü ısıtıcılarla ısıtılabilir.

 

Yukarıda saydığımız bu çadırlar tipleri bakımından kişisel, aile tipi ve genel maksat çadırları olarak sınıflandırılabilir. Tatil, geçici iskan, karargah maksadıyla  kullanılırlar.

 

Şekillerine Göre Çadır Tipleri

Şekillerine göre çadırlar üç şekilde gruplanır. Ayrıca her grupta çadırdan yararlanacak kişi sayısına, çadır kurulacak bölgenin iklimine ve etkinliğin süresine göre farklı tasarım ve malzemelerle üretilen modeller vardır.

Üçgen çadırlar

Rüzgara karşı dayanıksız ve kurulumu zahmetli çadırlardır, çadırın ayakta durabilmesi için 8 noktadan sabitlenmesi gerekir. Genellikle bahar ya da yaz aylarında kullanılırlar. Her ne kadar rüzgara dayanıksız olarak kabul edilseler de, girişin rüzgarın ters yönüne bakacak şekilde kurulması, kazıkların uygun şekilde çakılması ve gergi iplerinin yeterince gerilmesiyle oldukça sert rüzgarlara da dayanabilirler.

Kazıkların çakılacağı toprağın yapısı, rüzgara dayanıklılıkta birinci etkendir. Kazığın çakılacağı toprak ne denli sertse kazık o denli sağlam oturacaktır. Nemli ve gevşek toprak, kazığı tutamaz.

Çadır kazıkları, hafif olmaları amacıyla aliminyum ve alaşımlarından yapıldığı için çok sağlam malzemeler değildir, fazlaca sert toprakta çabucak eğrilirler. Aynı durum toprağın altında bir taş ya da kaya olması durumunda da gerçekleşecektir. Bu durumda toprağa giriş açısını bir parça değiştirmek gerekir.

İç tentenin gergi ipleri elden geldiğince sert gerilmelidir. Tabi ki kumaşın yırtılmasına neden olacak kadar değil. Dış tentenin gergi ipleri de gergin tutulur ama, belirli bir esneme sağlamalıdır.

Bugün için üçgen çadırlar çift katlı malzemeden üretilmektedirler. İç malzeme, yani yaşanılan alanı örten malzeme genellikle hava ve nem geçirgenliği çok yüksek olan bir kumaştır, çok etkin bir havalandırma sağlar. Bunun üstüne gerilen tente, nem ve hava akımını önleyen malzeme ise hem çadırın içinin görünmesini önler, hem de neme karşı bir örtü sağlar.

İç tente, yaşam alanını tümüyle sarar. Zemin bölümü, kalın, su geçirmez bir malzemeden üretilir. Dış tente ise, bir dış kaplamadır ve yerden bir karış kadar yukarıda kalacak biçimde kurulur. Bu, hava ve dolayısıyla nem akışı için gereklidir.

Genellikle amatör doğa sporcuları tarafından, günübirlik ya da birkaç günlük etkinliklerde kullanılır.

Tünel çadırlar

Üçgen çadırlardan daha geniş alana sahip ve rüzgara onlardan daha dayanıklı çadırlardır, ancak çadırı kurmadan önce rüzgar yönününe dikkat etmek gereklidir. Bu çadırın sabit durabilmesi için çadır 4 noktadan sabitlenmelidir.

Ekstrem koşullarda, profesyonel dağcılar tarafından, birkaç günlük olabilen kamplarda yaygın olarak kullanılan bir çadır türüdür.

Kubbe çadırlar

Şekilleri nedeniyle rüzgara direnmezler ve bu rüzgara dayanıklı olmalarını sağlar. Kar biriktirmeme ve kurulum kolaylığı sebepleriyle çok tercih edilirler. İç alanları geniştir ve çok fazla noktadan sabitlenme gerektirmezler.

 

Kullanım amaçlarına göre çadır tipleri

Bugün için farklı kullanım tarzlarına, farklı ortamlara göre farklı çadırlar ütretilmektedir. Belirli bir etkinlikte kullanılacak çadırı seçerken, ortama, iklim durumuna, çadır kurulacak bölgenin mikro klimasına, çadırdan yararlanacak kişi sayısına, kullanımın süresine uygun düşen bir çadır tipinin seçilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle doğa sporları ve kampçılıkla ilgilenen kişilerin, birden çok çadırları olur.

Uygun bir çadırda aranması gereken koşullardan biri, malzemenin nem geçirgenliğidir. Çadırın, içerdeki nemi dışarı atabilmesi, ancak dışardaki nemin içeri girmesini önlemesi esastır. Bunun için çoğu kez çift katlı çadırlar kullanılır. Ancak, Gore-Tex ya da benzeri nefes alabilen malzemeden yapılmış tek katlı çadırlar da kullanılır.

Olanaklıysa bagaj bölümü olan çadırlar tercih edilmelidir. Bagaj, çadırın giriş bölümünün dışında, yanları ve üstü örtecek biçimde su geçirmez kumaş uzantılarla oluşan hacimdir. Çadır içine alınmak istenmeyen ıslak ve çamurlu malzeme için bir depo alanı olarak kullanılabileceği gibi, karlı ve yağmurlu havalarda yemek pişirmek için de kullanılır. ancak bu, sadece yağışlı havalarda denenmelidir, yağışsız havalarda, çadırın dışında ateş yakılmalıdır. Çadırın içinde ise, sigara dahil olmak üzere asla ateş yakılmamalıdır.

Bahar ve yaz aylarındaki etkinliklere havadar, daha geniş iç hacimli olabilen üçgen çadırlar tercih edilir. Öngörülemeyen hava koşulları için tünel çadırlar daha konforlu ve güvenli olacaktır. Zor iklim koşullarında ise, kar, fırtına, yağış gibi, kesinlikle dome çadırlar tercih edilmelidir.

 

KAMP KURULURKEN DİKKAT EDİLECEK GENEL ESASLAR:

 

Yer ve Zemin Seçimi:        

1-                Zemin çok yumuşak ve su tutan çukur bir yer olmamalıdır. Elle kolay kazılamayan zemin tercih edilmelidir.

2-                Yumuşak bir zemine kurulmak zorunluluğu varsa kenar kazıkları derine tutturulmalı, kazık etrafları taşlarla desteklenmelidir. Su tahliyesi için kanallar açılmalı ve çevre çamur olabilecek bir yapıda ise çevre ve kamp içi yolları çakıl veya taş ile kaplanmalıdır.

3-                Heyelan veya kaya düşme tehlikesi olan bölgeler seçilmemelidir.

4-                Gölet veya kapalı havza ile dere yatakları içine veya çok yakınına kurulmamalıdır.

5-                Mümkünse bölgenin hakim rüzgarlarına karşı korunaklı yerler seçilmelidir.

6-                Çok kalabalık ve ayak altı , kontrolü zor yerlerde kurulmamalıdır.

7-                Çevreyi kontrol edebilecek bir yer seçilmelidir.

8-                Yerleşim merkezlerine kolay ve alternatif ulaşım imkanı olan yolla üzerinde mümkünse gürültüden uzak yerlerde kurulmalıdır.

9-                İçilebilecek ve kullanılabilecek su kaynağına yakın olmalıdır.

 

Kurulma Düzeni:

1-      Tek çadır kurulacaksa girişi güneye bakacak şekilde kurulmalıdır.

2-      Çok sayıda, iskan maksadı ile kurulacak ise girişleri yine güneye ve birbirini görmeyecek şekilde kurulmalıdır.

3-      Karargah olarak kurulacaksa girişleri birbirini görecek şekilde (U) veya çember düzende olacak, İdare merkezi çadırı tüm çadırları kontrol edebilecek hakim bir yerde olacak şekilde kurulmalı.

4-      Tuvalet, banyo ve çamaşırhane maksadıyla kurulan çadırlar rüzgarı en son alacak bölgede ve iskan çadırlarına belli bir mesafede kurulmalı.

5-      Çadır blokları arasında ulaşımı sağlayacak ve araçların girişine uygun genişlikte boşluk  bırakılmalı ve çadırlar arasında en az iki metre mesafe bırakılmalıdır.

6-      Su ve kullanım atıkları için kapalı kaplar ve atılabilir plastik torbalar kullanılarak kamp merkezine belli bir mesafede yine rüzgarı en son alacak şekilde atık merkezi kurulmalıdır.

7-      Enerji merkezi kampın en emniyetli korunaklı yerinde ve sürekli gözlenebilir konumda rüzgarı en son alacak tarafta seçilecek bir yerde kurulmalıdır.

8-      Araçlar kamp kenarında manevra yapabilecek bir alanda ya (U) düzeninin bir kenarını oluşturacak şekilde kabinleri merkeze bakacak durumda yada genel maksat ve müştemilat çadırları kısmında rüzgarı en son görecek şekilde düzenli park edilmelidir.

 

Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar:

 

Güvenlik:     

1-      Kampa giriş ve çıkışlar tek noktadan olmalı, alternatif çıkış yeri tespit edilmelidir.

2-      Giriş ve çıkışlar ile çevre kontrol edilebilmelidir.

3-      Yangın vs. tehlike için çadırlar arasında müdahale edilebilecek mesafe korunmalı, bu maksatla gerekli malzemeyi depo için bir merkez kurulmalıdır.

4-      Elektrik tesisatları çadırlarla yüze yüz temas edecek şekilde kurulmamalıdır.

5-      Isıtıcılar yangın tehlikesi açısından kullanma talimatlarına uygun olarak kullanılmalıdır.

6-      Kullanılacak malzemeler gerektiği kadar çıkartılmalı ve işi bitenler yerlerine yerleştirilmelidir.  

 

Temizlik:

1-      Çevre sürekli temiz tutulmalıdır.

2-      İçinde bulunulmadığı zaman çadırlar havalandırılmalıdır.

3-      Battaniye, uyku tulumu ve giysiler ile diğer eşyalar havalandırılıp güneşlendirilmelidir.

4-      WC, banyo ve çamaşırhane ile atık merkezi çevreleri sürekli temiz tutulup ilaçlanmalıdır.

5-       Personel temizliğinde mutlaka sıvı sabun kullanılmalıdır.

 

ÇADIRLARIN SAKLANMASI VE DEPOLANMASI:

-                Çadırlar mutlaka kuru ve temiz olarak usulüne uygun katlanarak depolanmalıdır.

-                Her çadır kendine ait parçalar ile ambalajlanmalıdır.

-                Havadar kuru bir depo seçilmelidir. 

-                Depo zaman zaman havalandırılıp temizlenmelidir.

-                Çadırlar mümkünse raflar üzerinde istiflenmelidir. Yerde ızgara üzerine konmalıdır.

-                Zaman zaman çadırlar depodan çıkarılarak yayılmalı ve güneşlemeye bırakılmalıdır.

 

Madeni ve ağaç ile ip ve halatlardan oluşan parçalar temiz ve kuru ambalajda saklanmalıdır. Belli aralıklarla yapılan kontroller sonucu kullanım süreleri dolan ve eskimiş, yıpranmış, arızalı ve kullanılmayacak durumda olan malzemeler derhal yenileri ile değiştirilmelidir.