Sivil Savunma, Doğal Afetler ve Arama Kurtarma Bilgilendirme Sitesi - Kuyu, Oksijeni Az ve Zehirli Ortamdan Kurtarma

KUYUDAN, OKSİJENİ AZALAN VE ZEHİRLİ, PARLAYICI-PATLAYICI

GAZ BULUNAN ORTAMLARDAN KURTARMA

ü Kuyular,

ü Kanalizasyon bacaları, kanalları, fosseptik çukurları,

ü Gemi ambarları,

ü Maden ocakları,

ü Mağaralar,

ü Tüneller,

ü Binaların bodrum katları,

ü Su sarnıçları ve bina içi su havuzları,

ü Kimyasal maddeler üreten fabrikalar, atölyeler ve depolar,

ü Harp gazları ile sabotaj yapılan kapalı alanlar,

gibi temiz hava hareketinin serbestçe gerçekleşemeyeceği kapalı ortamlarda oksijen oranı düşük ve yetersiz olduğu için boğulmalar olabilir. Ayrıca bu gibi ortamlarda zehirli gaz birikmesi ya da metan (grizu) gibi hem zehirli hem de patlayıcı özelliği olan gazların birikmesi ihtimali vardır.

İnsan yaşamı bakımından tehlikeli olduğu için bu gibi yerlerde kurtarma çalışmalarında bulunanlar, oksijen yetersizliği ve birikmiş zehirli gaz ihtimaline karşı şu hususlara dikkat etmelidirler.

v Kuyulardan ve mağaralardan kurtarma durumlarında; gaz zehirlenmeleri olabileceğinden çevrede kişiyi kurtaracak başkaları yoksa bu gibi yerlere yalnız başına girilmemelidir.

v Kurtarıcılar oksijen yersizliği olan yerlere girerken mutlaka solunum cihazı, zehirli gaz bulunan ortamlara (harp gazları gibi) girerken uygun filtreli gaz maskesi takmalıdırlar.

v Solunum cihazı ve uygun filtreli gaz maskesi yoksa, yeterli hava sağlanıncaya kadar o yere girilmemelidir. Zorunluluk olması halinde ağız ve buruna ıslak bez bağlanarak girilmelidir.

v Başa bir şey düşmesi riski varsa; koruyucu başlık giyilmelidir.

v Elin kesilmesi, yırtılması riski varsa; eldiven giyilmelidir.

v Karanlık yerlere girilirken pilli el feneri bulundurulmalıdır.

v Birikmiş zehirli, parlayıcı-patlayıcı gaz ihtimaline karşı;

· Elektrik ana şalteri indirilmelidir. Sigorta çıkarılmalıdır. Elektrik akımı bu yollarla engellenemiyorsa; elektrik düğmeleri çevrilmemelidir. Düğmeyi çevirmekle çıkabilecek kıvılcım patlamaya yol açabilir.

· Bu ortamlara sigara, kibrit, çakmak, gaz lambası vb. gibi yanıcı maddelerle girilmemelidir.

v Varsa, fan cihazı ile kapalı ortama temiz hava verilmeli veya o ortamdaki zehirli gaz temizlenmelidir.

v Fan cihazı yoksa, kişi kurtarılmadan önce zehirli ve zararlı gaz bulunan odanın kapısı ve pencereleri (gerekiyorsa kırılarak) açılmalı o ortama temiz hava verilerek havalandırılması sağlanmalıdır.

v Mahsur kalan kişiye ulaşıldığında öncelikle solunumu kontrol edilmeli, gerekiyorsa suni solunum yapılmalıdır.

v Patlama tehlikesi yoksa ve zehirli gazın bulunduğu ortam garaj vb. gibi küçük bir alanı kapsıyorsa; kurtarıcı soluğunu bir süre tutup, kişiyi çekerek dışarı çıkarmalıdır.

v Kazazedenin kaza ortamından çıkartılması sırasında en kolay ve zararsız yol öncelikle denenmelidir.

v Teknoloji ve profesyonel bilgi gerektiren durumlarda itfaiye, askeri birlik, emniyet, sivil savunma, sağlık kuruluşları gibi birimlerden yardım istenmelidir.